Binalaybay para sa Akün Ika-38 nga Kaadlawan

(Para kay E. J. T.)

Siguro mal-am rün gid man ako.

Alas-kuwatro e medya rün ako nagabugtaw,

maunahan ko pirme ang pag-alarm kang akün selpon

nga hulid ko sa mataggabii nga tanan.

Tüngüd kadya kaadlawan ko

dayon ko ginbuksan ang akün netbook agüd pasalamatan

ang mga nagtaramyaw kanakün sa Facebook.

Kang sülngün ko ang mga friend request

naglukso ang akün kasingkasing

pagkakita ko kang ngaran kag pix mo.

Siyempre gin-confirm ko dayon

kag ginsülüng ang wall mo:

Lives in Urgun, Paktita, Afghanistan

From San Diego, California.

Nagpasalamat ako hay wara man it

Married to ukon In relationship with.

Ugaring sa mga profile pix mo

May piktyur kang bata nga laki.

Bata mo ayhan ukon hinablüs?

May piktyur kaw man imaw kang sangka bayi.

Bugto mo, pakaisa, ukon nobya? Ay, whatever…

Ano labüt ko di bala?

May piktyur kaw nga naka-topless,

nagdaragkül ang imong mga masel

although hambal mo sa caption

may beer belly rün ikaw pero indi man hilmünün.

May piktyur kaw nga nakaamerikana

kag nag-comment ako kang, “Wow,

Character Hollywood actor ang dating.”

Kag may piktyur ikaw nga naka-yellow

nga sweatshirt kag tuman katam-is ang yühüm.

Yühüm nga natandaan ko gid,

yühüm nga una ko nakita

sa atün dumaan nga unibersidad sa Iloilo.

My God! 18 pa lamang kita kato

pero asta kadya ginaaningal ko man gihapon

ang imong limüg kon magharakhak ‘kaw.

Kag ano ang ginahimu mo sa dyan disyerto?

Nakauniporme ikaw kang pangmilitar

kag may ginakaptan nga armalayt,

sakit ang panürük sa kamera?

Rakü rün kaw ayhan napatay

sa ngaran ni Uncle Sam?

Nadümdüman mo pa kang gabii nga to

nga nag-inüm kita sa Fort San Pedro?

Liwat-liwat mo nga ginhambal nga

one time mabakasyon kita sa Guimaras.

Nalingin kita kag ginlibot natün

ang nagakaturog nga mga kalye kang Iloilo

samtang nagakaptanay, nagadapitanay.

Nagapamanagbanag rün ang kalangitan

kang ginhatüd mo ako sa tarangkahan

kang akün dormitoryo.

Wara kita ka pa-Guimaras.

Gulpi timo nagpa-Amerika.

Mga kalye lamang kang Iloilo

ang nabilin sa tagipusuon ko.

Rügya rün ako sa Manila.

Dakbanwa nga higkü, gamu, kag gütük

nga wara nagakabagay daad sa sangka Kataw.

Pero ang kabuhi daw masülüg kabay nga suba,

daw mabasküg nga hangin,

ginaanod kag ginahüyüp kita kon sa diin-diin.

Pero kada tingadlaw nagabisita ako sa Guimaras.

Rugto may sikreto ako nga baybayün

nga puti ang baras, asul ang dagat

kag ang mga kahoy kag ang ilahas nga mga bulak

nagakarantahün imaw kang düpüydüpüy.

Matulay pa ayhan kang dyang binalaybay

ang 20 ka tuig kang atün pagbülagay?

Maan, diin ko run to man nabutang

ang nobela nga ginsulat ko parti kanimo?

Siguro mal-am rün gid man ako.

Rakü rün ang ginapangdura, ginapanglipatan.

Rakü man ang madümdüman.

-J. I. E. TEODORO

 14 Nobyembre 2011

 7:30 t.a. Dakbanwa kang Pasig

Dung-aw sa Darwa ka Solterito nga Nagbadilanay sa SM City Pampanga

Masübü nga lanton kang lingganay

nga naglanog sa mol

ang darwa ka lupok.

Sa pagkanay kang pagkinarankaran,

nakita ang inyong duguon nga lawas

nga nagaküp-anay sa salüg.

Ay, mga bugto! Wara pa kamo

nabugtuan it ginhawa

rugto rün ang maambüng

ninyo nga mga kalag

sa lagwerta nga ang kabulakan

nagahinarakhak

kag ang kakahuyan

nagakiay-kiay sa kalipay.

Ang inyong dugu nga nag-ilig

sa nagakanang-kanang nga baldosa

tarug kang amün kaisüg.

Kadya nga aga

naman-an rün kang tanan

nga mahimu maghigugmaanay

ang darwa ka laki.

Paghigugma dya nga ibaydan kang dugu

agüd maangkün ang katarungan

kag kalinüngan.

Pirünga rün ang inyong mga mata,

mga bugto ko.

Tuguti ako nga kantahün

ang inyong kaisüg.

-J. I. E. TEODORO

 22 Setyembre 2011 Huwebes

 6:08 t.a. Miriam College

Daw Tanga ang Paghigugma

May laki sa damgo ko kagabii

Ugaring büküt man to ikaw.

Kalbo tana tana

Kag masinaw ang panit

Pero kon maghambal gani

Limüg mo ang mabatian ko.

Nagapanaw kami sa syudad

Nga ginpatay kang bomba atomika.

Nag-umpisa rün

Ang katapusan kang kalibutan

Kag imaw ko rün siguro

Ang nagaisarahanün

Nga nabilin nga laki,

Ang yühüm ko pa tana

Ang ginapangita ko.

Siguro ang kahidlaw ko kanimo

Daw tanga nga malampuwasan

Ang tanan nga sari kang radiation.

-J.I.E. TEODORO

 14 Enero 2011 Biyernes

 6:10 t.a. Syudad Pasig

Aga sa Bag-ong Tuig

(Para kay Z.)

Maramig kadya nga bag-ong tuig

kag manugbugtaw pa lamang ang adlaw.

Ang init kang imong düghan

ang ginapangita kang akün pongyahün.

Nagasirinumbali rün ang mga tawo

kag ang mga sarakyan sa sagwa.

Nahidlaw rün ako magtampisaw sa linaw

kang kalinüng sa imong mga kalimutaw.

Daw basiyo nga botelya ang akün baratyagün

nga gintablüg sa nagagirinual nga karsada.

Mabüka ako nga ginaaningal ang imong limüg.

[5 Enero 2011 Miyerkules

 6:30 t.a. Syudad Pasig]

Lima ka Binalaybay nga Halin sa Tuig 2010

Sangka bugana ang Tuig 2010 sa akun nga pagsulat. Raku ako nga mga binalaybay, mugu nga sugidanun, kag mga panaysayun nga nasulat. Nangin saku man ang pagsulat ko kang mga rebyu kag artikulo sa Ingles para sa gmanews.tv. Bisan nga sa Metro Manila run ako nagaobra umpisa kang Hunyo 2009, wara gihapon mabuhinan ang akun mga sinulatan sa Kinaray-a. Ang lima ka mga masunod nga binalaybay, ginpili ko bilang pauna nga entri rugya sa blog ko nga katawgwapa.blogspot.com. Kang sarang semana may nasulat run ako nga mga binalaybay. Handa run ako sa pagdawat sa bendisyon kang mga Diwata kang Tinaga para sa Tuig 2011. Kruhay!

Bauhinia

Nagakarantahün ang mga bulak nga lilak

Kang mga puno kang kahoy nga alibangbang

Sa palibot kang kolehiyo.

Nakita ayhan kang mga kolehiyala

Ang yühüm kang paghigugma sa kada sipad?

Sa akün handurawan makita ko ang mga sip-onon nga bata

Nga nagapanguhit kang mga bulak kang alibangbang

Sa eskuwelahan kang sangka baranggay sa binit-baybay.

Ginaaningal ko ang kakünyag sa andang mga limüg

Sa pagpamurot kang mga sinipad sa mara nga lupa.

Mayo rün kag kar-on sa gabii may Flores de Mayo sa kapilya.

Dayawon kag kantahan ang kaanyag ni Maria

Samtang ginasabwagan kang mga bulak.

Ang dapüg kang gabii mangin mga dunot nga bulak

Kag kandila nga magapahanümdüm sa tanan

Kang pagkabalaan kang kalibutan.

Ugaring rayü rün ako sa baryo nga ‘to.

Ginamurto rün lang ako kang akün kabataan.

Rügya sa kolehiyo sa siyudad, nagakontis sa bagrong

Kag busina kang mga sarakyan sa unahan

Ang karantahün kang mga bulak kang alibangbang.

Ang mga dahon kang dyang kahoy

Mga berde nga alibangbang kang akün mga handüm

Nga gusto rün gid magrülüpad.

[18 Nobyembre 2010 Huwebes

 1:08 t.h. Miriam College]

Sa Akün Ika-37 nga Kaadlawan

Pagbugtaw ko kaina it kasanagün,

Pagkatapos ko pangadi sa pagpasalamat,

Nagbüül pa ako kang kalkyuleytor

Agüd masigurado nga 37 rün gid man ako.

Bisan abi nga daw naglapad ang pagnipis

Kang buhok ko sa alipudwan

Kag daw imposible rün nga mapaküpüs

Ang akün buy-on—pamatyagan ko

Daw 27 lamang ako kag kon kis-a

Daw 17 lang kon magginagaga sa paghigugma.

Kang nag-30 ako nadepres takün

Hay nagmal-am rün ako. Pero kadya

Nga 7 rün ka tuig ang nagligad

Daw nagbata tana ang akün pamatyag

Bisan pa nga kapira rün nadugangan

Ang tabletas nga ginatomar ko adlaw-adlaw,

Kag gina-manong ako kang mga makilala ko

Sa YM kag pwede ko rün mangin bata

Ang mga laki nga gusto ko i-deyt.

Pirme rün lang takün ginangüsyan

Nga ang mga estudyante ko sa kolehiyo

Wara rün nanda naabutan ang una

Nga Edsa Revolution.

Ti sunod-sunod rün ang pagtitit

Kang akün selpon kag sigurado ako

Duro rün ang mga panamyaw sa akün fb akawnt.

Siguro mayad gid man ako nga tawo

Hay rakü man gali ang nagapalangga kanakün.

May nagpamangkot kon sa diin ang parti.

Wara. Dominggo kadya kag rakü

Ang akün ralabhan. Rakü man mga ramu

Nga dapat silhigün sa gamay ko nga hardin.

                                                             

[14 Nobyembre 20010

 5:11 t.a. Syudad Pasig]

Sirum sa Villa Igang

Maramig nga kurtina ang manipis nga tarithi

Kadya nga sirüm nga nagakurisüng ang kalangitan.

Wara it padaüg ang kalayo sa ginsalpan,

Ginapatay kadya ang gamay nga kalipay sa akün düghan.

Nagapanapüg kang lao kag asin ang hünasan

Turog ang mga hilamon kang dagat nga siguro

Bilog nga adlaw nagsaut sa kuryente kang tubig

Kag hampak kang mga ikog kang isda nga wara’t labüt.

Sa unahan may puti nga daray-ahan,

Nagpamaypay dya kanakün sa anang kasübü.

Kon madalagan ako paagto rugto,

Masug-alaw ko ayhan rugto ang imong kalag?

Mabatyagan ko ayhan ang kainit kang imong küpküp

Kon magdamhag ako sa basa nga baras?

Naghuruni rün ang mga kikik, palangga.

Kinahanglan ko rün magsindi kang kandila

Kag mangadi para sa kalinüngan kang akün düghan.

[25 Hulyo 2010 Dominggo

 10:51 t.a. Syudad Pasig]

Sa mga Mamalaybay sa Tops, Cebu

(Para kanday Ma. Aurora Salvacion J. Autajay,

J.V.D. Perez, kag Karla Quimsing)

Rügya sa ibabaw nadiskubre natün

Nga sangka mabüg-at nga responsabilidad

Ang paglüpad.

Daw ugat lamang kang dahon kang niyog

Ang mga sarsalün kang darwa ka tulay

Nga nagaangüt sa ginhawa

Kang mga isla kang Cebu kag Mactan.

Ang mga tag-asan nga byilding

Daw tagsangka dangaw lamang

Kag masarangan patumbahün

Kang maramig nga hangin nga nagaharük

Sa atun mga pongyahün kag buhok.

Ang hürügpaan sa Mactan

Daw sangka haküp lamang,

Kulang nga hügpaan kang mga binalaybay

Nga gusto magrülüpad halin sa kahawaan

Kang atün mga kasingkasing.

[14 Pebrero 2010 Dominggo

  8:01 t.g. Syudad Pasig]

Samtang Ginasülüng si Coke Bolipata

nga Ginatukar sa Anang Biyolin

ang “Sanay Wala Nang Wakas”

sa Marian Auditorium, 29 Enero 2010

Sa kada paggürüt mo kang imong biyolin

nagakarataktak ang mga bulawan nga bulak

kang mga akasya sa sagwa

agüd paanyagün ang lupa.

Siguro paagi sa imong musika

puwede mo manduan ang hangin

agüd hapulasün ang akün pongyahün

kag südlün ang akün düghan.

Ugaring buhay rün nagkarataktak ang mga bulak

kang kahoy kang paghigugma

sa patag kang akün kasingkasing.

Wara gid man siguro it katapusan

ang pagtubu kang mga kahoy

kang atün mga pagpalangga

bisan pa nga ang ginabunyag sa mga dya

uran kang atün pagkagha.

Kar-on pag-uli ko

mapurot ako kang sangka bulak sa aragyan

agüd maharkan ko ang kaanyag kang kapaslawan.

Isülüd ko dya sa akün bulsa

pareho kang pagsülüd ko kang imong musika

sa pinakamadalüm nga bulsa

kang talinga kang akün kalag.

[1 Pebrero 2010 Lunes

 9:05 t.g. Syudad Pasig]