Wednesday, December 14, 2011

Binalaybay para sa Akün Ika-38 nga Kaadlawan

(Para kay E. J. T.)

Siguro mal-am rün gid man ako.
Alas-kuwatro e medya rün ako nagabugtaw,
maunahan ko pirme ang pag-alarm kang akün selpon
nga hulid ko sa mataggabii nga tanan.

Tüngüd kadya kaadlawan ko
dayon ko ginbuksan ang akün netbook agüd pasalamatan
ang mga nagtaramyaw kanakün sa Facebook.
Kang sülngün ko ang mga friend request
naglukso ang akün kasingkasing
pagkakita ko kang ngaran kag pix mo.
Siyempre gin-confirm ko dayon
kag ginsülüng ang wall mo:
Lives in Urgun, Paktita, Afghanistan
From San Diego, California.
Nagpasalamat ako hay wara man it
Married to ukon In relationship with.
Ugaring sa mga profile pix mo
May piktyur kang bata nga laki.
Bata mo ayhan ukon hinablüs?
May piktyur kaw man imaw kang sangka bayi.
Bugto mo, pakaisa, ukon nobya? Ay, whatever…
Ano labüt ko di bala?
May piktyur kaw nga naka-topless,
nagdaragkül ang imong mga masel
although hambal mo sa caption
may beer belly rün ikaw pero indi man hilmünün.
May piktyur kaw nga nakaamerikana
kag nag-comment ako kang, “Wow,
Character Hollywood actor ang dating.”
Kag may piktyur ikaw nga naka-yellow
nga sweatshirt kag tuman katam-is ang yühüm.
Yühüm nga natandaan ko gid,
yühüm nga una ko nakita
sa atün dumaan nga unibersidad sa Iloilo.
My God! 18 pa lamang kita kato
pero asta kadya ginaaningal ko man gihapon
ang imong limüg kon magharakhak ‘kaw.
Kag ano ang ginahimu mo sa dyan disyerto?
Nakauniporme ikaw kang pangmilitar
kag may ginakaptan nga armalayt,
sakit ang panürük sa kamera?
Rakü rün kaw ayhan napatay
sa ngaran ni Uncle Sam?

Nadümdüman mo pa kang gabii nga to
nga nag-inüm kita sa Fort San Pedro?
Liwat-liwat mo nga ginhambal nga
one time mabakasyon kita sa Guimaras.
Nalingin kita kag ginlibot natün
ang nagakaturog nga mga kalye kang Iloilo
samtang nagakaptanay, nagadapitanay.
Nagapamanagbanag rün ang kalangitan
kang ginhatüd mo ako sa tarangkahan
kang akün dormitoryo.

Wara kita ka pa-Guimaras.
Gulpi timo nagpa-Amerika.
Mga kalye lamang kang Iloilo
ang nabilin sa tagipusuon ko.

Rügya rün ako sa Manila.
Dakbanwa nga higkü, gamu, kag gütük
nga wara nagakabagay daad sa sangka Kataw.
Pero ang kabuhi daw masülüg kabay nga suba,
daw mabasküg nga hangin,
ginaanod kag ginahüyüp kita kon sa diin-diin.
Pero kada tingadlaw nagabisita ako sa Guimaras.
Rugto may sikreto ako nga baybayün
nga puti ang baras, asul ang dagat
kag ang mga kahoy kag ang ilahas nga mga bulak
nagakarantahün imaw kang düpüydüpüy.

Matulay pa ayhan kang dyang binalaybay
ang 20 ka tuig kang atün pagbülagay?

Maan, diin ko run to man nabutang
ang nobela nga ginsulat ko parti kanimo?

Siguro mal-am rün gid man ako.
Rakü rün ang ginapangdura, ginapanglipatan.
Rakü man ang madümdüman.


-J. I. E. TEODORO
 14 Nobyembre 2011
 7:30 t.a. Dakbanwa kang Pasig


Dung-aw sa Darwa ka Solterito nga Nagbadilanay sa SM City Pampanga

Masübü nga lanton kang lingganay
nga naglanog sa mol
ang darwa ka lupok.
Sa pagkanay kang pagkinarankaran,
nakita ang inyong duguon nga lawas
nga nagaküp-anay sa salüg.
Ay, mga bugto! Wara pa kamo
nabugtuan it ginhawa
rugto rün ang maambüng
ninyo nga mga kalag
sa lagwerta nga ang kabulakan
nagahinarakhak
kag ang kakahuyan
nagakiay-kiay sa kalipay.
Ang inyong dugu nga nag-ilig
sa nagakanang-kanang nga baldosa
tarug kang amün kaisüg.
Kadya nga aga
naman-an rün kang tanan
nga mahimu maghigugmaanay
ang darwa ka laki.
Paghigugma dya nga ibaydan kang dugu
agüd maangkün ang katarungan
kag kalinüngan.
Pirünga rün ang inyong mga mata,
mga bugto ko.
Tuguti ako nga kantahün
ang inyong kaisüg.


-J. I. E. TEODORO
 22 Setyembre 2011 Huwebes
 6:08 t.a. Miriam College

Thursday, February 3, 2011

Daw Tanga ang Paghigugma

May laki sa damgo ko kagabii
Ugaring büküt man to ikaw.
Kalbo tana tana
Kag masinaw ang panit
Pero kon maghambal gani
Limüg mo ang mabatian ko.
Nagapanaw kami sa syudad
Nga ginpatay kang bomba atomika.
Nag-umpisa rün
Ang katapusan kang kalibutan
Kag imaw ko rün siguro
Ang nagaisarahanün
Nga nabilin nga laki,
Ang yühüm ko pa tana
Ang ginapangita ko.
Siguro ang kahidlaw ko kanimo
Daw tanga nga malampuwasan
Ang tanan nga sari kang radiation.


-J.I.E. TEODORO
 14 Enero 2011 Biyernes
 6:10 t.a. Syudad Pasig

Tuesday, January 11, 2011

Aga sa Bag-ong Tuig

(Para kay Z.)


Maramig kadya nga bag-ong tuig
kag manugbugtaw pa lamang ang adlaw.
Ang init kang imong düghan
ang ginapangita kang akün pongyahün.
Nagasirinumbali rün ang mga tawo
kag ang mga sarakyan sa sagwa.
Nahidlaw rün ako magtampisaw sa linaw
kang kalinüng sa imong mga kalimutaw.
Daw basiyo nga botelya ang akün baratyagün
nga gintablüg sa nagagirinual nga karsada.
Mabüka ako nga ginaaningal ang imong limüg.

[5 Enero 2011 Miyerkules
 6:30 t.a. Syudad Pasig]

Sunday, January 9, 2011

Lima ka Binalaybay nga Halin sa Tuig 2010

Sangka bugana ang Tuig 2010 sa akun nga pagsulat. Raku ako nga mga binalaybay, mugu nga sugidanun, kag mga panaysayun nga nasulat. Nangin saku man ang pagsulat ko kang mga rebyu kag artikulo sa Ingles para sa gmanews.tv. Bisan nga sa Metro Manila run ako nagaobra umpisa kang Hunyo 2009, wara gihapon mabuhinan ang akun mga sinulatan sa Kinaray-a. Ang lima ka mga masunod nga binalaybay, ginpili ko bilang pauna nga entri rugya sa blog ko nga katawgwapa.blogspot.com. Kang sarang semana may nasulat run ako nga mga binalaybay. Handa run ako sa pagdawat sa bendisyon kang mga Diwata kang Tinaga para sa Tuig 2011. Kruhay!

Bauhinia

Nagakarantahün ang mga bulak nga lilak
Kang mga puno kang kahoy nga alibangbang
Sa palibot kang kolehiyo.
Nakita ayhan kang mga kolehiyala
Ang yühüm kang paghigugma sa kada sipad?
Sa akün handurawan makita ko ang mga sip-onon nga bata
Nga nagapanguhit kang mga bulak kang alibangbang
Sa eskuwelahan kang sangka baranggay sa binit-baybay.
Ginaaningal ko ang kakünyag sa andang mga limüg
Sa pagpamurot kang mga sinipad sa mara nga lupa.
Mayo rün kag kar-on sa gabii may Flores de Mayo sa kapilya.
Dayawon kag kantahan ang kaanyag ni Maria
Samtang ginasabwagan kang mga bulak.
Ang dapüg kang gabii mangin mga dunot nga bulak
Kag kandila nga magapahanümdüm sa tanan
Kang pagkabalaan kang kalibutan.
Ugaring rayü rün ako sa baryo nga ‘to.
Ginamurto rün lang ako kang akün kabataan.
Rügya sa kolehiyo sa siyudad, nagakontis sa bagrong
Kag busina kang mga sarakyan sa unahan
Ang karantahün kang mga bulak kang alibangbang.
Ang mga dahon kang dyang kahoy
Mga berde nga alibangbang kang akün mga handüm
Nga gusto rün gid magrülüpad.

[18 Nobyembre 2010 Huwebes
 1:08 t.h. Miriam College]



Sa Akün Ika-37 nga Kaadlawan

Pagbugtaw ko kaina it kasanagün,
Pagkatapos ko pangadi sa pagpasalamat,
Nagbüül pa ako kang kalkyuleytor
Agüd masigurado nga 37 rün gid man ako.
Bisan abi nga daw naglapad ang pagnipis
Kang buhok ko sa alipudwan
Kag daw imposible rün nga mapaküpüs
Ang akün buy-on—pamatyagan ko
Daw 27 lamang ako kag kon kis-a
Daw 17 lang kon magginagaga sa paghigugma.
Kang nag-30 ako nadepres takün
Hay nagmal-am rün ako. Pero kadya
Nga 7 rün ka tuig ang nagligad
Daw nagbata tana ang akün pamatyag
Bisan pa nga kapira rün nadugangan
Ang tabletas nga ginatomar ko adlaw-adlaw,
Kag gina-manong ako kang mga makilala ko
Sa YM kag pwede ko rün mangin bata
Ang mga laki nga gusto ko i-deyt.
Pirme rün lang takün ginangüsyan
Nga ang mga estudyante ko sa kolehiyo
Wara rün nanda naabutan ang una
Nga Edsa Revolution.
Ti sunod-sunod rün ang pagtitit
Kang akün selpon kag sigurado ako
Duro rün ang mga panamyaw sa akün fb akawnt.
Siguro mayad gid man ako nga tawo
Hay rakü man gali ang nagapalangga kanakün.
May nagpamangkot kon sa diin ang parti.
Wara. Dominggo kadya kag rakü
Ang akün ralabhan. Rakü man mga ramu
Nga dapat silhigün sa gamay ko nga hardin.
                                                             
[14 Nobyembre 20010
 5:11 t.a. Syudad Pasig]


Sirum sa Villa Igang

Maramig nga kurtina ang manipis nga tarithi
Kadya nga sirüm nga nagakurisüng ang kalangitan.
Wara it padaüg ang kalayo sa ginsalpan,
Ginapatay kadya ang gamay nga kalipay sa akün düghan.
Nagapanapüg kang lao kag asin ang hünasan
Turog ang mga hilamon kang dagat nga siguro
Bilog nga adlaw nagsaut sa kuryente kang tubig
Kag hampak kang mga ikog kang isda nga wara’t labüt.
Sa unahan may puti nga daray-ahan,
Nagpamaypay dya kanakün sa anang kasübü.
Kon madalagan ako paagto rugto,
Masug-alaw ko ayhan rugto ang imong kalag?
Mabatyagan ko ayhan ang kainit kang imong küpküp
Kon magdamhag ako sa basa nga baras?
Naghuruni rün ang mga kikik, palangga.
Kinahanglan ko rün magsindi kang kandila
Kag mangadi para sa kalinüngan kang akün düghan.

[25 Hulyo 2010 Dominggo
 10:51 t.a. Syudad Pasig]


Sa mga Mamalaybay sa Tops, Cebu
(Para kanday Ma. Aurora Salvacion J. Autajay,
J.V.D. Perez, kag Karla Quimsing)

Rügya sa ibabaw nadiskubre natün
Nga sangka mabüg-at nga responsabilidad
Ang paglüpad.
Daw ugat lamang kang dahon kang niyog
Ang mga sarsalün kang darwa ka tulay
Nga nagaangüt sa ginhawa
Kang mga isla kang Cebu kag Mactan.
Ang mga tag-asan nga byilding
Daw tagsangka dangaw lamang
Kag masarangan patumbahün
Kang maramig nga hangin nga nagaharük
Sa atun mga pongyahün kag buhok.
Ang hürügpaan sa Mactan
Daw sangka haküp lamang,
Kulang nga hügpaan kang mga binalaybay
Nga gusto magrülüpad halin sa kahawaan
Kang atün mga kasingkasing.

[14 Pebrero 2010 Dominggo
  8:01 t.g. Syudad Pasig]


Samtang Ginasülüng si Coke Bolipata
nga Ginatukar sa Anang Biyolin
ang “Sanay Wala Nang Wakas”
sa Marian Auditorium, 29 Enero 2010

Sa kada paggürüt mo kang imong biyolin
nagakarataktak ang mga bulawan nga bulak
kang mga akasya sa sagwa
agüd paanyagün ang lupa.
Siguro paagi sa imong musika
puwede mo manduan ang hangin
agüd hapulasün ang akün pongyahün
kag südlün ang akün düghan.
Ugaring buhay rün nagkarataktak ang mga bulak
kang kahoy kang paghigugma
sa patag kang akün kasingkasing.

Wara gid man siguro it katapusan
ang pagtubu kang mga kahoy
kang atün mga pagpalangga
bisan pa nga ang ginabunyag sa mga dya
uran kang atün pagkagha.

Kar-on pag-uli ko
mapurot ako kang sangka bulak sa aragyan
agüd maharkan ko ang kaanyag kang kapaslawan.
Isülüd ko dya sa akün bulsa
pareho kang pagsülüd ko kang imong musika
sa pinakamadalüm nga bulsa
kang talinga kang akün kalag.

[1 Pebrero 2010 Lunes
 9:05 t.g. Syudad Pasig]